ಗೂಬೆ

ಐದಾರು ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಬಯಲು ಸೀಮೆಯ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳದವರಿಗೆ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಜೀವಿಗಳು –ಚೇಳು, ಕ್ರಿಮಿಕೀಟ, ಹಾವು, ಕಪ್ಪೆ, ಶಬ್ದವಿಲ್ಲದೆ ಹಾರಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಗೂಬೆಯ ನೆರಳುಗಳು; ಗದ್ದೆಗೆ ನೀರು ಹಾಯಿಸಲೋ, ಹತ್ತಾರು ಮೈಲು ದೂರದ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಬಸ್ಸನ್ನು ಹಿಡಿಯಲೋ, ಅಥವಾ ರಾತ್ರಿಯಷ್ಟೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಹೊಸದಾಗಿ ಆರಂಭಗೊಂಡ ಭತ್ತದ -ಹಿಟ್ಟಿನ ಗಿರಣಿಗೋ, ನಾಟಕ-ಹಬ್ಬಗಳಿಗೆ ಊರಿಂದೂರಿಗೆ ನಡೆದೇ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಕೇಳುಬರುತ್ತಿದ್ದ ಅಧೀರನನ್ನಾಗಿಸುವ ವಿವಿಧ ಗೂಬೆಯ ಕೂಗುಗಳು (ಮುಂದಿನ ವರುಷಗಳಲ್ಲಿ ತಿಳಿದದ್ದು) – ಜೊತೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ದೊಡ್ಡವರು ಅದನ್ನು ಹೆಂಗಸು ಅಳುತ್ತಿರುವಂತೆಯೂ, ಯಾರೋ ತೊಂದರೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಮಾಡುವ ನರಳಾಟದ ಆರ್ತನಾದದಂತಿದ್ದು ನಮ್ಮನ್ನು ಸೆಳೆಯಲು ದೆವ್ವ ಭೂತಗಳು ನಡೆಸುವ ಕರಾಮತ್ತೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಈಗ ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ಆ ಲೋಕ ಮರುಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಬಾರದೇ ಎನಿಸುತ್ತದೆ!

ಬುಡುಬುಡಿಕೆಯನ್ನು ಅಳ್ಳಾಡಿಸುತ್ತಾ, ‘ಹಾಲಕ್ಕಿ ನುಡಿದೈತೆ’ ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾ ಕಣಿ ಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಹೇಳಲು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಮನೆಯ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಬುಡುಬುಡಿಕೆ ದಾಸರು ಮುಂದೆ ನಡೆಯ ಬಹುದಾದ ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನು -ಕೆಟ್ಟದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಇವರು ಹಾಲಕ್ಕಿಯ ಕೀಚು ಕೂಗನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವರಾಗಿದ್ದು(!) ಗೂಬೆಗಳು ನಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡಿದ್ದನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡು ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಮುಂಚೆಯೇ ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಂದಿನ ಟೀವಿ ಲೋಕಕ್ಕಿಂತ ಉತ್ತಮವಾಗಿತ್ತು!

ಹಗಲಿನ ಬೇಟೆಗಾರ ಭಕ್ಷಕಗಳಿಗಿಂತ ವಿಭಿನ್ನ, ಗೂಬೆ ಲೋಕ. ಗೂಬೆಗಳು ಬೇಟೆಗಾರ ಭಕ್ಷಕಗಳು – ಕೆಲವು ಆಹಾರ ಸರಪಣಿಯ ಅಗ್ರ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ನಿಶಾಚರಿ. ಇರುಳು ರಕ್ಷಕ. ರೈತ ಸಮುದಾಯವಿರುವ ಹಳ್ಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಹೊಲ ಗದ್ದೆ ತೋಟಗಳಿಂದಾವರಿಸಿವೆ. ಈ ವ್ಯವಸಾಯ ಪ್ರದೇಶ ಇಲಿ, ಸುಂಡಿಲಿಗಳಂತಹ ದಂಶಕಗಳನ್ನು ಪೋಷಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳು ಬೆಳೆಯುವ ಫಸಲಿಗೆ ಮಾರಕ. ಅಲ್ಲದೆ ಬೆಳೆದ ಫಸಲಿನ ಉಗ್ರಾಣಕ್ಕೂ ಸಹ ಲಗ್ಗೆ ಇಡುತ್ತವೆ. ಫಸಲಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದಂಶಕಗಳ ವಂಶಾಭಿವೃದ್ಧಿಯೂ ಅಧಿಕ ಪಟ್ಟು. ಇವುಗಳಿಂದ ರೋಗಗಳ ಹರಡುವಿಕೆಗೂ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ರಾತ್ರಿಯ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಕೇವಲ ಬೇಟೆಗಾರ ಗೂಬೆಯಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯ. ಅಲ್ಲದೆ ಕೀಟಗಳನ್ನೂ ಭಕ್ಷಿಸಿ ಹತೋಟಿಯಲ್ಲಿಡುತ್ತವೆ. ಅಧಿಕ ಗೂಬೆಗಳಿದ್ದಷ್ಟೂ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಬೆಳೆ, ಅಧಿಕ ವರಮಾನ ರೈತಾಪಿ ವರ್ಗಕ್ಕೆ. ಗೂಬೆಗಳು ನಿಸರ್ಗಕ್ಕೆ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವಲ್ಲಿ ಇವುಗಳ ಪಾತ್ರವೂ ಮಹತ್ತರ.

ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ 15, ಭಾರತದಲ್ಲಿ 36 ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ 216 ಪ್ರಭೇದಗಳ ಗೂಬೆಗಳಿವೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವ, ಗ್ರೀನ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ನಂತಹ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ ಭೂಮಿಯ ಎಲ್ಲೆಡೆ, ಎಲ್ಲಾ ತರಹದ ನೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಗೂಬೆಗಳು ಬದುಕಿ ಬಾಳುತ್ತಿವೆ.

• ಗೂಬೆಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಹೊರ ರೂಪ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣಗಳು : ನಿಶಾಚರಿ. ವಂಶಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಮಯ ಹೊರತು ಪಡಿಸಿದರೆ ಏಕಾಂಗಿ. ಬೇಟೆಗಾರ ಹಕ್ಕಿ. ಬೇರೆಯ ಹಕ್ಕಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬರದ, ಸಪಾಟು ಮುಖದಲ್ಲಿ ಮುಂದೆ ನೋಡುವಂತಿರುವ ಎರಡು ದೊಡ್ಡ ಕಣ್ಣುಗಳು. ಕುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ಉದ್ದನೆಯ ಸಡಿಲ ಗರಿಗಳು ಆವರಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಕತ್ತು ನೀಳವಾಗಿದ್ದರೂ ಗಿಡ್ಡವಾಗಿದ್ದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ದೊಡ್ಡ ತಲೆ, ಧೀರ್ಘ ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಅಥವಾ ಹೃದಯಾಕಾರದ ಮುಖ. ಗುಂಡಾದ ಹಕ್ಕಿ. ನಿಗರಿದ ಕಿವಿಯಂತೆ ಕಾಣುವ ಕೊಂಬಿನಂತಹ ಗರಿ. ಬಲವಾದ ಸಣ್ಣ ಕೊಕ್ಕು, ಗರಿ ಆವೃತ್ತ ಕಾಲು, ಮೊನಚಾದ ಕಾಲುಗುರು. ಕಣ್ಣಿನ ಮೇಲಿನ ರೆಪ್ಪೆ ದೊಡ್ಡದಿದ್ದು, ಕೊಕ್ಕಿನ ಬುಡದಲ್ಲಿನ ಸಣ್ಣ ಗರಿಗಳು ಮೀಸೆಯಂತಿದೆ. ಹೆಣ್ಣು ಗೂಬೆಗಳು ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ತೂಕದಲ್ಲಿ ಗಂಡಿಗಿಂತ ದೊಡ್ಡವು. ಸ್ಥಳೀಕ ಗೂಬೆಗಳು ಆಹಾರದ ಕೊರತೆಯುಂಟಾಗಾದ ಹೊರತು ತಮ್ಮ ವಾಸ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆಡೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ರಾತ್ರಿಯ ಆಹಾರದ ಹುಡುಕಾಟದ ಹಾರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೆನಪಿನಿಂದ- ಗಿಡ, ಮರ, ಮನೆ, ಕಂಬ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ಏನೇನು ಇದೆಯೆಂಬ ಸ್ಪಷ್ಟ ಅರಿವಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನದಿಂದ ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ಹಗಲು ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಆಗಮಿಸಿದ ಯಾವುದಾದರೂ ಗೂಬೆ ಮರದಲ್ಲಿರುವುದನ್ನು ಗೊತ್ತಾದರೆ ಅಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಕೂಗುತ್ತಾ, ಕರೆಯುತ್ತಾ ಮಿಕ್ಕೆಲ್ಲಾ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಗುಂಪು ಕಟ್ಟಿ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿ, ಆಗಂತುಕ ಗೂಬೆಯನ್ನು ಓಡಿಸಲು ಶತ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸುತ್ತವೆ.

• ನೆಲೆಸಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಲಕ್ಷಣಗಳು : ದೊಡ್ಡ ಕಲ್ಲು ಬಂಡೆಗಳ ಮರೆ, ಬಿದುರು ಮೆಳೆ, ಪೊದೆಗಳ ಕೆಳಗೆ, ವಿರಳ ಕಾಡು, ತೋಪು, ದೊಡ್ಡ ಮರಗಳು, ಹೊಲ-ಗದ್ದೆ-ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ, ಮರದ/ಗೋಡೆಗಳ ಪೊಟರೆ - ಬಿರುಕು, ಕಡಿದಾದ ನದಿ, ಕಾಲುವೆಗಳ ದಂಡೆ, ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಬಿಟ್ಟ ಗಣಿಗಳು, ಯಾವಾಗಲೂ ನೀರಿನಲ್ಲಿರುವ ಎತ್ತರದ ಸೇತುವೆಗಳು, ಪಾಳು ಬಿದ್ದ ಕಟ್ಟಡಗಳು - ಕೋಟೆ ಕೊತ್ತಲು, ದೇವಸ್ಥಾನ ಸಂಕೀರ್ಣ, ಕೊಳ-ನದಿ-ಸರೋವರಗಳ ಬಳಿ, ಹಾಗೂ ಜನವಸತಿ ಇರುವೆಡೆ (ಹಳ್ಳಿ, ನಗರಗಳು).

• ಆಹಾರ, ಮಿಕಗಳ ಲಭ್ಯತೆ ಹಾಗು ಭಕ್ಷಕಗಳ ನಿಬಿಡತೆ:
  1. ಹೊಲ-ಗದ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆ ಗಟ್ಟಿ ಕಾಳಾಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇಲಿಗಳು ಲಗ್ಗೆ ಇಟ್ಟು ಸಾಕಷ್ಟು ಹಾನಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಇಲಿಗಳೂ ಹೆಚ್ಚಿನಂಶ ನಿಶಾಚರಿಗಳು. ರಾತ್ರಿಯ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಗೂಬೆಗಳು ಇಲಿಯನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡುವುದರಿಂದ, ಸಂತತಿಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ ರೈತನಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆ ದಕ್ಕುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಉಗ್ರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಸಹ, ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ದವಸ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಸಹ ತಿಂದು, ಹಾಳು ಮಾಡುವ ಇಲಿ, ಸುಂಡಿಲಿ, ಹೆಗ್ಗಣಗಳಂತಹ ದಂಶಕಗಳನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿನ ಮರ ಇಲಿ, ಮೂಗಿಲಿಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಬೇಟೆಯಾಡಿ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ.
  2. ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಲಗ್ಗೆ ಇಡುವ ಜಿರಳೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ವಿವಿಧ ಕೀಟಗಳು, ಜೇಡ; ಕಪ್ಪೆ, ಓತಿಕ್ಯಾತ, ಹಲ್ಲಿ, ಹಾವು; ಸಣ್ಣ ಹಕ್ಕಿಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಬೆಳವ, ನೀಲಕಂಠ, ಬಿಜ್ಜು, ಗೌಜಲು, ನವಿಲುಗಳಂತಹ ದೊಡ್ಡ ಹಕ್ಕಿಗಳು; ಚಿಟ್ಟಳಿಲು, ಮಲೆನಾಡ ದೊಡ್ಡ ಅಳಿಲು, ಬಾವಲಿ, ಮೊಲದಂತಹ ಪ್ರಾಣಿಗಳು; ಮೀನು, ಮತ್ತು ಏಡಿ ಸಹ ಗೂಬೆಗಳ ಆಹಾರ.
  3. ವಿವಿಧ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳಂತೆಯೇ ಗೂಬೆಗಳ ನಿಬಿಡತೆ ಆಹಾರ (ಮಿಕಗಳ)ದ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಆದ್ಯತೆಯ ಬೇಟೆಯ ಲಭ್ಯತೆ ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ ಗೂಬೆಯ ನಿಬಿಡತೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಆಹಾರ ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾದ್ದರಿಂದ, ಪರ್ಯಾಯ ಆಹಾರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ಉತ್ತರ ಶೀತವಲಯದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುವ ಹಿಮಗೂಬೆಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಲೆಮ್ಮಿಂಗ್ಸ್ ಎಂಬ ಹುಲ್ಲು ತಿನ್ನುವ ದಂಶಕ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದ್ದು, ಹುಲ್ಲಿನ ಕ್ಷಾಮವಾದಾಗ ಲೆಮ್ಮಿಂಗ್ಸ್ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಹಿಮಗೂಬೆಗಳಿಗೆ ಆಹಾರವಿಲ್ಲದಂತಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ದಿಕ್ಕಿನತ್ತ ಗುಳೆಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿ ದೊರಕುವ ವಿವಿಧ ಇತರೆ ಆಹಾರವನ್ನು ತಿಂದು ಬದುಕುತ್ತವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಹಿಮಗೂಬೆಗಳ ಸಂಖ್ಯಾಸ್ಫೋಟವನ್ನು ಶೀತವಲಯಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುವ ದಕ್ಷಿಣ ಭೂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಕಾಣಬಹುದು.
  4. ನಿಸರ್ಗದಲ್ಲಿ ಗೂಬೆಯೂ ಸಹ ತನ್ನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಭಕ್ಷಕಗಳಂತೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮಿಕ (ಭಕ್ಷ್ಯ) ಗಳನ್ನು ತಿಂದು ಅವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹದ್ದುಬಸ್ತಿನಲ್ಲಿಡುತ್ತವೆ. ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳು ನೆಲೆ ಬೆಂಬಲಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ, ಸಾಕಲು ಸಾಧ್ಯವಾದುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂತತಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸಂತತ ಹಸಿವಿನಿಂದ, ಖಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಇಲ್ಲವೇ ಬೇಟೆಗೆ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಹಸಿವು ಮತ್ತು ಖಾಯಿಲೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ಒಂದೊಂದನ್ನು ಇಲ್ಲವಾಗಿಸಿದರೆ; ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಿಗುವ, ನಿಶ್ಯಕ್ತವಾದ ಮತ್ತು ನಿಸರ್ಗದ ತೀವ್ರತೆಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ಸಂತತಿ ಬೇಟೆಯಾಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಭಕ್ಷಕಗಳು, ಮಿಕಗಳ ಸಂತತಿಯ ಆರೋಗ್ಯ ಹಾಗೂ ಬದುಕುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.
  5. ಆಹಾರ ಸರಪಣಿಯ ಅಗ್ರ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ (ಈ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಗೂಬೆಗಳು ಇವೆ) ಆರೋಗ್ಯವಂತ ಜೀವಿಗಳನ್ನು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಜೀವಿ ಬೇಟೆಯಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಸಣ್ಣ ಗೂಬೆಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಗೂಬೆಗಳು ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಸಣ್ಣಗೂಬೆಗಳು ಬಂಡೆ ಅಥವ ಮರದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಬಣ್ಣದಂತೆ ಛದ್ಮ ವೇಷಧಾರಿಯಾಗುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದ ದೊಡ್ಡ ಗೂಬೆಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಹಗಲಿನ ಇತರೆ ಬೇಟೆಗಾರ ಹಕ್ಕಿಗಳಿಗೆ ಸುಳಿವು ಸಿಕ್ಕದಂತೆ ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ರಕ್ಷಣೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ದೊಡ್ಡ ಗೂಬೆಗಳು ಹಾರಿ ಬರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದಂತಹ ದಟ್ಟಣೆಯ ಪೊದೆ ಮರಗಳ ಸಂಧಿಯಲ್ಲಿ ಠಿಕಾಣಿ ಹೂಡುತ್ತವೆ. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಎಚ್ಚರ ವಹಿಸಿದರೂ, ವೇಗವಾಗಿ ಹಾರಾಡುವ ಬೇಟೆಗಾರ ಹಿಂಸ್ರ ಪಕ್ಷಿಯಾದ ದೊಡ್ಡ ಚಾಣ (ಪೆರಿಗ್ರಿನ್ ಫಾಲ್ಕನ್) ಸಣ್ಣ ಕೊಂಬಿನ ಗೂಬೆಗಳನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತವೆ.

• ದಕ್ಷ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಗೆ ಅಂಗಾಂಗಳು ವಿಕಸನಗೊಂಡಿವೆ:

1. ಅತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಶಬ್ದವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುವ ಮತ್ತು ಕರಾರುವಕ್ಕಾಗಿ ಬೇಟೆಯಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಜೀವಿ ಗೂಬೆ. ರಾತ್ರಿಯ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಬೇಟೆಯಾಡಲು ಅವಶ್ಯವಾದ ಕಣ್ಣು ಮತ್ತು ಕಿವಿಗಳು ಈ ಜೀವಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ವಿಕಸಗೊಂಡಿವೆ, ಆದರೆ ವಾಸನೆಯ ಗ್ರಹಿಸುವಿಕೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ಇತರೆ ಹಕ್ಕಿಗಳಂತೆ ಕಣ್ಣುಗಳು ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರದೆ, ಸಪಾಟಾದ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಹಿರಿದಾದ ಕಣ್ಣುಗಳು (ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಮಾನವರ ಕಣ್ಣಿಗಿಂತ 14 ಪಟ್ಟು ದೊಡ್ಡದು) ಮುಂದೆ ನೋಡುವಂತಿರುತ್ತವೆ. ಮುಂದಿರುವ ಕಣ್ಣುಗಳಿಂದಾಗಿ ಗೂಬೆಗೆ ದುರ್ಬೀನಿನಂತಹ ನೋಟ – ವಸ್ತುವಿನ ಉದ್ದ, ಅಗಲ ಮತ್ತು ಎತ್ತರದ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ನೆಲೆಯನ್ನು ಮೂರು ಆಯಾಮದಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. 110 ಡಿಗ್ರಿಯಷ್ಟು ವಿಶಾಲವಾದ ನೋಟ ಕಾಣಬಹುದಾದರೂ, ನಡುವಿನ 70 ಡಿಗ್ರಿ ಮಾತ್ರ ನಿಖರವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ.
2. ಕಣ್ಣು ನೀಳಕೊಳವೆಯಂತಿದ್ದು ಈ ಆಕೃತಿಯಿಂದಾಗಿ ಕಣ್ಣನ್ನು ಕುಳಿಯಲ್ಲಿ ತಿರುಗಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಕೇವಲ ನೇರ ನೋಟವಷ್ಟೆ ಸಾಧ್ಯ. ಹೀಗಾಗಿ ಅತ್ತ ಇತ್ತ ಹಿಂದೆ ನೋಡಲು ಇಡೀ ಕತ್ತನ್ನೇ ತಿರುಗಿಸುತ್ತದೆ (270 ಡಿಗ್ರಿ). ನಾವೇನಾದರು ಹೀಗೆ ಮಾಡ ಹೋದರೆ ಮೆದುಳಿಗೆ ಹೋಗುವ ರಕ್ತನಾಳ ತುಂಡಾಗುತ್ತದೆ. ಗೂಬೆಗಳಲ್ಲಿ ರಕ್ತನಾಳ ಬೆನ್ನೆಲುಬಿನಲ್ಲಿ ಸಾಗುವ ಕೊಳವೆಯಂತಹ ಹಾದಿ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿದ್ದು ನಾಳಗಳು ತಿರುಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೆ, ಮೆದುಳಿನ ರಕ್ತ ಸಂಚಾರಕ್ಕೆ ಅಡೆತಡೆಯಾಗದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬೆನ್ನೆಲುಬನ್ನು ದಾಟಿದ ನಂತರ ರಕ್ತದ ಶೇಖರಣೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದೆ. ಮೆದುಳಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಕನಿಷ್ಟ ರಕ್ತದ ಅವಶ್ಯಕತೆಯನ್ನು ಮೆದುಳುಗಿಂತ ಮುಂಚಿರುವ ರಕ್ತದ ಸಂಗ್ರಹ ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ.
3. ಕಣ್ಣಿಗೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಕೆಲವು ಗೂಬೆಗಳ ಕಿವಿಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ನಮಗಿಂತ ಹತ್ತು ಪಟ್ಟು. ಮುಖಾಕೃತಿಯ ಗರಿಗಳು ಕಣ್ಣಿನ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ ಕಿವಿಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿರುತ್ತವೆ. ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಶಬ್ದಗ್ರಹಿಸಿ ಕಿವಿಯತ್ತ ಹರಿಸಲು, ಮುಖಾಕೃತಿಯ ಗರಿಗಳನ್ನು ಡಿಷ್ ಆಂಟೆನಾ ರೀತಿ ಶಬ್ದ ಉಗಮವಾಗುವತ್ತ ಬದಲಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಮುಖದ ಮಾಂಸಖಂಡಗಳ ಚಲನೆಯಿಂದ ಸಾಧ್ಯ. ಕೆಲ ಗೂಬೆಯ ಕಿವಿಗಳು ಸಮತಲದಲ್ಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲು ಸ್ವಲ್ಪ ಮೇಲೆ ಕೆಳಗೆ ಇದ್ದು, ಮಿಕ ಮಾಡುವ ಅತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಶಬ್ದವನ್ನು ಮತ್ತದರ ಜಾಗವನ್ನು ಕರಾರುವಕ್ಕಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಗಾಢಾಂಧಕಾರದಲ್ಲೂ, ಹುಲ್ಲಿನ ಮರೆಯಲ್ಲಿ, 2 ಅಡಿ ಎತ್ತರದವರೆಗೆ ಹಿಮ ಆವರಿಸಿದರೂ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಆಹಾರವನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದೆ.
4. ನೀರವ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಶ್ಯಬ್ಧವಾಗಿ, ನಿಧಾನವಾಗಿ ಹಾರಾಡಿ ಬೇಟೆಯಾಡಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುವಂತಹ ಅಗಲವಾದ ರೆಕ್ಕೆ ಇದೆ. ಹಾರು ರೆಕ್ಕೆಯ ತುದಿ ವೃತ್ತಾಕಾರವಾಗಿದ್ದು, ಹಾರುಗರಿಗಳು ಮೇಲ್ಬಾಗ ಅತಿ ಮೃದುವಾಗಿದ್ದು, ಎರಡೂ ಅಂಚುಗಳು ಬಾಚಣಿಗೆಯ ಹಲ್ಲಿನಂತಿದ್ದು ಹಾರುವ ಶಬ್ಧ, ಕಂಪನವನ್ನು ಸ್ತಬ್ಧಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಮಿಕಗಳಿಗೆ ಗೊತ್ತಾಗದಂತೆ ಬೇಟೆಯಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ.
5. ಕೆಲ ಗೂಬೆಗಳು ನಾನಾ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಗಲಿನಲ್ಲೂ ಕಾರ್ಯಶೀಲವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ವರ್ಷದ ಕೆಲ ತಿಂಗಳುಗಳು ದಿನವಿಡೀ ಹಗಲು ಇಲ್ಲವೇ ರಾತ್ರಿ ಇರುವಂತಹ ಉತ್ತರಗೋಳದ ಶೀತವಲಯದಲ್ಲಿ ಗೂಬೆಗಳು ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಬೇಟೆಯಾಡಿ ಆಹಾರ ಸಂಪಾದಿಸಿಕೊಳ್ಳಲೇ ಬೇಕು. ಮರಿಗಳನ್ನು ಬೆಳಸುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬೇಟೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿಗದಿದ್ದಾಗ ಮುಂಜಾನೆಯಲ್ಲೂ ಆಹಾರ ಹುಡುಕಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕತ್ತಲೆಯಂತೆ ಹಗಲಿನಲ್ಲೂ ದಕ್ಷವಾಗಿ ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತವೆ. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಬಿಸಿಲು ಕಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೊರಬರಬೇಕು. ಗೂಬೆಗಳು ಮರಿಗಳನ್ನು ಬೆಳಸುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಾ ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ನಿದ್ರೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಸುತ್ತಲಿನ ಆಗುಹೋಗುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರದಿಂದಿರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಶ್ಯಕತೆಬಿದ್ದಾಗ ಕಣ್ತೆರದು ನೋಡುತ್ತವೆ. ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಖರ ಬೆಳಕಿಗೆ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣಿನ ಪಾಪೆ ಕಿರುದಾಗುವ ಅನುಕೂಲವಿದೆ, ಈ ವ್ಯಾಪಕ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಗೂಬೆಗಳಿಗೂ ಸಾಧ್ಯ. ಕೆಲವು ಗೂಬೆಗಳು ಮೇಲಿನ ರೆಪ್ಪೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಬೇಕೋ ಅಷ್ಟನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ ಕಡಿಮೆ ಬೆಳಕನ್ನು ಕಣ್ಣಿನೊಳಕ್ಕೆ ಹಾಯಿಸಿ ನೋಡುತ್ತವೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಗೂಬೆಗಳು ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ನಿದ್ದೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಕಂಡರೂ ಎಚ್ಚರದಿಂದಿರುತ್ತವೆ. ಗೂಬೆಗಳು ನಿದ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲರೆಪ್ಪೆಯನ್ನು ಮುಚ್ಚುತ್ತವೆ. ಬೇರೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯ ಮೇಲಿನ ರೆಪ್ಪೆಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ ತೆರೆದು ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅಲ್ಲದೆ ತೆಳು ಅರೆ-ಪಾರದರ್ಶಕ ಪೊರೆಯೊಂದು ಧೂಳು, ಜೋರು ಗಾಳಿಯಿಂದ ಕಣ್ಣಿಗೆ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಈ ರಕ್ಷಣಾ ಪೊರೆ ವೇಗವಾಗಿ ಹಾರಾಡುವ ಬೇಟೆಗಾರ - ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿ ಮೀನನ್ನು ಬೆನ್ನಟ್ಟಿ ಹಿಡಿಯುವ ಕೆಲ ಹಕ್ಕಿಗಳಲ್ಲೂ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ.
6. ಗೂಬೆಗಳು ಹಿಡಿದ ಮಿಕವನ್ನು ಇಡಿಯಾಗಿ ನುಂಗುತ್ತವೆ. ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಜಠರ ರಸ ನುಂಗಿದ ಆಹಾರವನ್ನು ಕರಗಿಸಿ ಜೀರ್ಣ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕರಗದ ಹಲ್ಲು, ಗರಿ, ತುಪ್ಪಳ, ಮೂಳೆ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಒಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಬಾಯಿಯ ಮೂಲಕ ದಿನಕ್ಕೊಮ್ಮೆಯಾದರೂ ಕರಗದ ಆಹಾರದ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ ದಪ್ಪ ಗುಳಿಗೆಯಂತೆ ಗುಪ್ಪೆ ಮಾಡಿ ಹೊರಹಾಕುತ್ತವೆ. ಹೀಗೆ ಮಾಡಲಿಲ್ಲವಾದರೆ ಗೂಬೆಯ ಜೀವಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವಾಗುವವೇ ಸಂಭವ ಹೆಚ್ಚು.
7. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೂರು ಕಾಲ್ಬೆರಳುಗಳು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಚಾಚಿದ್ದು, ಒಂದು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿರುತ್ತದೆ. ಮಿಕವನ್ನು ಧೃಢವಾಗಿ ಹಿಡಿಯಲು ಅಥವಾ ರೆಂಬೆಯ ಮೇಲೆ ಅಲ್ಲಾಡದೆ ಕುಳಿತಿರಲು ಹೆಬ್ಬೆರಳನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿಸುವಂತೆ ವಿಕಸನ ಹೊಂದಿವೆ. ಮುಂದೆ ಮತ್ತೆ ಹಿಂದೆ ಎರಡೆರಡು ಬೆರಳಲುಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ಧೃಢ ಹಿಡಿತ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ.
8. ಅತಿ ಒಳ್ಳೆಯ ದೂರದೃಷ್ಟಿ ಹೊಂದಿರುವ ಗೂಬೆಗಳು, ಮಿಕ ತುಂಬಾ ಹತ್ತಿರವಿದ್ದರೆ ಬೇಟೆಯ ವಿಫಲತೆಯೇ ಹೆಚ್ಚು.

• ಹುಸಿ ತಿಳುವಳಿಕೆ:

1. ಗೂಬೆಯ ದರ್ಶನ ಅಥವಾ ಕೂಗು ಅಪಶಕುನವೆಂಬುದಕ್ಕೆ ಅರ್ಥವಿಲ್ಲ. ಬಹುಶಃ ನಿಶಾಚರಿ; ಮನುಷ್ಯರ ಒಡಾಟವಿರದ ಊರ ಹೊರಗಿನ ಪಾಳುಬಿದ್ದ ಒಂಟಿ ಕಟ್ಟಡಗಳು, ಕೋಟೆ, ದೊಡ್ಡ ಮರ, ಕಲ್ಲುಬಂಡೆಗಳ ನಡುವೆ ನಿಗೂಢವಾಗಿ ವಾಸವಿರುವುದರಿಂದಲೋ; ನೀರವ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಎದೆ ನಡುಗಿಸುವ ಕೂಗು, ಹಲವೊಮ್ಮೆ ಮನುಷ್ಯನ ಧ್ವನಿಯಂತಿರುವ ಕೂಗಿನಿಂದಾಗಿ ತಪ್ಪು ತಿಳುವಳಿಕೆ ಬಂದಿರಬಹುದು.
2. ಕಣ್ಣಿನ ಮೇಲಿನ ರೆಪ್ಪೆ ದೊಡ್ಡದಿದ್ದು, ಗುಂಡು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೇರ ದೃಷ್ಟಿಯ ಮುಂದಿನ ಕಣ್ಣುಗಳು, ಕೊಕ್ಕಿನ ಬುಡದಲ್ಲಿನ ಸಣ್ಣ ಗರಿಗಳು ಮೀಸೆಯಂತಿದ್ದು- ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ; ಅಲ್ಲದೆ ಕೆಲವು ಗೂಬೆಯ ಕೂಗು ಮಾನವನ ಅರ್ತನಾದಕ್ಕೆ ಸಾಮ್ಯತೆ ಹೊಂದಿದ್ದು, ಜಾನಪದ ಕಥೆಗಳು ಹಾಗೂ ಕಟ್ಟುಕತೆಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿವೆ.
3. ಪುರಾತನ ಗ್ರೀಸ್ ನಲ್ಲಿ ವಿವೇಕ, ಬುದ್ದಿವಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನದ ಲಾಂಛನ ಗೂಬೆ. ವಿದ್ಯೆಯ ದೇವತೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲೂ ಗೂಬೆಯ ದರ್ಶನ ಶುಭಸಂಕೇತವೆನ್ನುವವರಿದ್ದಾರೆ. ಗೂಬೆಗಳು ಗುಂಪುಗೂಡುವುದು ಅತಿ ವಿರಳ, ಕೂಡಿದರೆ “ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್’’ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
4. ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣು ಕಾಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ: ಹಾಲಕ್ಕಿ(Spotted Owlet), ಕಾಡು ಹಾಲಕ್ಕಿ (Jungle Owlet), ಹಾಗೂ ಕಣಜ ಗೂಬೆ (Common Barn Owl) ಗಳು ಹಗಲಿನಲ್ಲೂ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದಿರುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ ಬೇರೆ ಪ್ರಭೇದದ ಗೂಬೆಗಳು ಸಹ ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಲಿನ ಆಗುಹೋಗುಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ನೋಟಕ್ಕಾಗಿ ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಖರ ಬೆಳಕಿಗೆ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣಿನ ಪಾಪೆ ಕಿರುದಾಗುವ ಅನುಕೂಲವಿದೆ. ಗೂಬೆಗಳೂ ಸಹ ಹೀಗೆಯೇ ಮಾಡುತ್ತವೆ ಅಲ್ಲದೆ ಕೆಲವು ಗೂಬೆಗಳು ಕಣ್ಣ ರೆಪ್ಪೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಬೇಕೋ ಅಷ್ಟನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ ಕಡಿಮೆ ಬೆಳಕನ್ನು ಕಣ್ಣಿನೊಳಕ್ಕೆ ಹಾಯಿಸಿ ನೋಡುವ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿವೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಗೂಬೆಗಳು ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ನಿದ್ದೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಕಂಡರೂ ಎಚ್ಚರದಿಂದಿರುತ್ತವೆ.
5. ಕೊಂಬಿನಂತಿರುವ ಗರಿಗಳು ಕಿವಿಗಳಲ್ಲ. ಕೆಲವೊಂದಕ್ಕೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೆ ಕೆಲವಕ್ಕೆ ಪ್ರಚೋದನೆಗೊಂಡಾಗ, ಹೆದರಿದಾಗ, ಕೋಪಗೊಂಡಾಗ ಗರಿಗಳನ್ನು ಕೊಂಬಿನಂತೆ ಹೊರಚಾಚಿ ಹೆದರಿಸಲು ಅಥವಾ ತಮಗಿಷ್ಟವಾಗಿಲ್ಲವೆಂದು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.

• ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕಾಣ ಸಿಗುವ ಸ್ಥಳೀಕ ಹಾಗೂ ವಲಸೆ ಗೂಬೆಗಳು: [ಹಕ್ಕಿಯ ಉದ್ದ: ಸೆಂ.ಮೀ.ಗಳಲ್ಲಿ - ಸತ್ತಿರುವ ಮಾದರಿ ಹಕ್ಕಿಯನ್ನು ಬೆನ್ನ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿಸಿ ತಲೆ ಮತ್ತು ಕತ್ತನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತದೆ ಸಾವಧಾನವಾಗಿ ಒರಗಿಸಿ, ಕೊಕ್ಕಿನ ತುದಿಯಿಂದ ಬಾಲದ ತುದಿಯವರೆಗೂ ಇರುವ ಉದ್ದ]
  1. ಮಲೆನಾಡ ಗೂಬೆ, Sri Lanka Bay Owl Phodilus assimilis. [29 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ. ವಿಶ್ವದ ಬೇರೆಲ್ಲೂ ಕಾಣದ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮಘಟ್ಟಗಳಲ್ಲಷ್ಟೇ ಬದುಕುತ್ತಿರುವ, ಅತ ವಿರಳವಾಗಿ ಕಾಣಬರುವ ಗೂಬೆ. ನಿಗೂಢವಾಗಿ ಸದಾ ಹಸುರು ಅಥವಾ ಮಿಶ್ರ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಲೀನವಾಗಿ ಜೀವಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗಾಯಗೊಂಡೋ, ಅಪಘಾತಕ್ಕೊಳಗಾಗಿಯೋ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕಿ, ಇವುಗಳ ವಾಸ್ತವ್ಯ ತಿಳಿದು ಬರುತ್ತದೆ.
  2. ಹುಲ್ಲುಗಾವಲಿನ ಗೂಬೆ, Eastern Grass Owl Tyto longimembris. [36 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ; ಅತಿ ವಿರಳವಾಗಿ ನಿಗದಿತ ನೆಲೆಯ ಕೆಲೆವೆಡೆ ಮಾತ್ರ ಕಾಣಬರುತ್ತವೆ. ಎತ್ತರದ – ಶೋಲಾ, ವಿವಿಧ ಹುಲ್ಲಗಾವಲುಗಳು ಇವುಗಳ ನೆಲೆ. ಕಣಜ ಗೂಬೆಗಿಂತ ಅಧಿಕ ಗಾಢ ಬಣ್ಣ. ಕಣ್ಣಿನ ಮುಂದೆ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ. ಉದ್ದ ಕಾಲುಗಳು ಹುಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಮಿಕವನ್ನು ಹಿಡಿಯಲು ಅನುಕೂಲ. ಬೆನ್ನಟ್ಟಿದಾಗ ಹುಲ್ಲಿನ ಮರೆಯಿಂದ ಹೊರಬಂದು ಅಷ್ಟೇ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಹುಲ್ಲಿನ ಮರೆ ಸೇರುತ್ತದೆ. ಬೇಟೆಯಾಡುವಾಗ ಹುಲ್ಲಿನ ಮೇಲೆ ಹಾರಾಡುತ್ತಾ ಹೊಂಚು ಹಾಕುತ್ತದೆ. ಬೇರೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಿರುತ್ತದೆ, ನೆಲವಾಸಿಯೆನ್ನ ಬಹುದು. ಬೇಟೆಯನ್ನು ತಲೆಮುಂದಾಗಿ ಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ. ನಿಂತೇ ಹಗಲನ್ನು ಕಳೆಯುತ್ತದೆ. ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲದೆ, ಮುಸ್ಸಂಜೆಯಲ್ಲೂ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ಇರುತ್ತವೆ.
  3. ಕಣಜ ಗೂಬೆ, Common Barn Owl Tyto alba [21 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ. ವಿರಳವಾಗಿ ಕೆಲೆವಡೆ ಕಂಡು ಬರುವ ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ ಹಕ್ಕಿ. ಮಾನವ ನೆಲೆಯ ಸುತ್ತುಮುತ್ತ ಹೆಚ್ಚು ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿದೆ. ಹೃದಯಾಕಾರದ ಬಿಳಿ ಮುಖ. ಕಪ್ಪು ಕಣ್ಣು. ಹಕ್ಕಿಯ ಕೆಳಭಾಗ ಬಿಳಿ, ಮೆಣಸು ಉದುರಿಸಿದಂತೆ ಕಪ್ಪು ಚುಕ್ಕೆಗಳು; ಮೇಲ್ಭಾಗ ಬಿಳಿ ಕಪ್ಪು ಚುಕ್ಕೆರಿರುವ ಹೊಂಬಣ್ಣ. ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಶಾಚರಿಯಾದರೂ ಮಂಕಾದ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಹಗಲಿನಲ್ಲೂ ಬೇಟೆಯಾಡಬಲ್ಲದು. ನಿಂತೇ ಹಗಲನ್ನು ಕಳೆಯುತ್ತದೆ. ವರ್ಷದ ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಮರಿಮಾಡುತ್ತದೆ, ಸುಗ್ಗಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತುಸು ಹೆಚ್ಚು. ಕೃತಕ ಗೂಡುಗಳಿಗೆ ಬೇಗನೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ನಗರಗಳ ಬಹುಮಹಡಿ ಕಟ್ಟಡಗಳಲ್ಲೂ ನೆಲೆಗೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸಿದೆ.
  4. ಕಂದು ಗಿಡುಗ ಗೂಬೆ, Brown Hawk Owl Ninox scutulata [32 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ. ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ ಗೂಬೆ. ನಿಗದಿತ ನೆಲೆಯ ಕೆಲೆವೆಡೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡು ಬರುತ್ತವೆ. ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲದೆ, ಮುಸ್ಸಂಜೆ ಮತ್ತು ಮುಂಜಾನೆ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ಇರುತ್ತವೆ. ಕೊಕ್ಕಿನ ಬುಡದ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಿಳಿ ಮಚ್ಚೆ. ಮರೆಯಾಗುವ ಬಿಳಿ ಭುಜಗರಿಗಳು. ಕೆಳಭಾಗದ ಮೇಲ್ಗಡೆ ದೊಡ್ಡ ಕೆಂಗಂದು ಗೀರು ಮತ್ತು ಕೆಳಗೆ ಪದಕದಂತಹ ದೊಡ್ಡ ಮಚ್ಚೆಗಳು. ವಾಸ -ಮರಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆ ಇರುವಲ್ಲಿ, ಜನವಸತಿಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಸಹ.
  5. ಕಾಡು ಹಾಲಕ್ಕಿ, Jungle Owlet Glaucidium radiatum [20 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ. ಕಿವಿಗುಚ್ಛವಿಲ್ಲದ ಗುಂಡು ತಲೆಯ ಚಿಕ್ಕ ಗೂಬೆ. ಇಡೀ ದೇಹ ಸಪೂರವಾದ ಅಡ್ಡ ಗೆರೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಇದರ ಉಪಜಾತಿ ಮಲೆನಾಡಿನಲ್ಲಿರುವಂತದ್ದು ಕೆಂಗಂದು ಬಣ್ಣ ಹೊಂದಿದೆ. ವಿರಳ ಕಾಡು; ತೇಗ - ಬಿದಿರು ತೋಪುಗಳು; ಒಣ ಕಾಡಿನಿಂದ ತೇವಭರಿತ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿವೆ. ಮುಸ್ಸಂಜೆ, ಮುಂಜಾನೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಚಟುವಟಿಕೆ; ಹಗಲಿನಲ್ಲಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರತವಾಗಿರುವಾಗ ಕೂಗುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ತಂತಿ, ಹೊರಚಾಚಿದ ಕೊಂಬೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ಬಿಸಿಲು ಕಾಯಿಸಿಕೊಂಡು ವಿಶ್ರಾಂತಿಗೆ ತೆರಳುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಾಜಾಣ, ಮಟಪಕ್ಷಿ, ಸೂರಕ್ಕಿ ಮತ್ತಿತರ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಒಗ್ಗೂಡಿ ಈ ಗೂಬೆಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಇಡುತ್ತವೆ. ದುಂಬಿಯಂತಹ ಕ್ರಿಮಿ ಕೀಟ, ಸಣ್ಣ ಸರೀಸೃಪ, ದಂಶಕಗಳೇ ಆಹಾರ.
  6. ಹಾಲಕ್ಕಿ, Spotted Owlet Athene brama. [21 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ. ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಚಿಯವಿರುವ ಗೂಬೆ. ಕಿವಿಗುಚ್ಛವಿಲ್ಲ. ಗೋರವಂಕಕ್ಕಿಂತ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕದು. ಬಿಳಿ ಮಚ್ಚೆಯಿಂದಾವೃತ್ತ ಬೂದು ಗೂಬೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದಟ್ಟ ಕಾಡನ್ನು ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ ನಾಡಿನ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ. ಜೋಡಿಯಾಗಿ ಇಲ್ಲವೇ ಸಂಸಾರದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಬೇರೆ ಗೂಬೆಗಳಂತಲ್ಲದೆ ಅಪರೂಪಕ್ಕೆ ಹಗಲಿನಲ್ಲಿಯೂ ಆಹಾರ ಹುಡುಕುತ್ತಾ ಮನೆಗಳ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಸುಳಿಯುತ್ತದೆ. ದೀಪದ ಮಬ್ಬಿನ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಹಾರಾಡುವ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಹಿಡಿಯುವುದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಗರದ ಹೊರವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನಂಶ ಜೀರುಂಡೆ, ದುಂಬಿಯಂತಹ ಕೀಟಗಳು ಆಹಾರ. ತಲೆ ಅಲ್ಲಾಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಕಣ್ಣಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣಿಟ್ಟು ನೋಡುವ ಪರಿ ಚೆಂದ. ಬುಡುಬುಡಿಕೆ ದಾಸರು ಹಾಲಕ್ಕಿಯ ಕೀಚು ಕೂಗನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡು ಮುಂದಿನ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಮನೆಮನೆಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲವೊಂದಿತ್ತು!
  7. ನಸು ಬೂದು ಚಿಟ್ಟುಗೂಬೆ, Pallid Scops Owl Otus brucei. [21 ಸೆಂ.ಮೀ.] ವಲಸೆ. ನಸು ಬೂದು ಬಣ್ಣ, ಮೇಲ್ಬೆನ್ನಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಉದ್ದನೆಯ ಕಪ್ಪು ಗೆರೆ ಅಧಿಕ. ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಗಿಡ ಮರಗಳಿರುವ ಅರೆ ಬಯಲು ಮತ್ತು ಕಡಿದಾದ ಪ್ರದೇಶ ಇದರ ನೆಲೆ. ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಜೇಡ, ಕ್ರಿಮಿ ಕೀಟಗಳೇ ಆಹಾರ; ಜೊತೆ ಓತಿಕ್ಯಾತ, ದಂಶಕ, ಸಣ್ಣ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತದೆ. ಸಿರಿಯಾ ದೇಶವನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಮಧ್ಯ ಪ್ರಾಚ್ಯದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾರತಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಬರುತ್ತವೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬೆಳಗಾವಿ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಅತಿ ವಿರಳವಾಗಿ ನಿಗದಿತ ನೆಲೆಯ ಕೆಲೆವೆಡೆ ಮಾತ್ರ ಜೀವಿಸುತ್ತಿವೆ.
  8. ಚಿಟ್ಟುಗೂಬೆ, Oriental Scops Owl Otus sunia. [19 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ. ಕೊರಳಪಟ್ಟಿಯ ಚಿಟ್ಟುಗೂಬೆಗಿಂತ ಚಿಕ್ಕದು. ಮುಖಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಸಣ್ಣ ಕಿವಿಗುಚ್ಚ. ಹಳದಿ ಕಣ್ನು. ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಅಗಲ ಕಪ್ಪು ಗೀರು, ದುಂಬಿ ಮತ್ತಿತರ ಕೀಟಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಆಹಾರ. ದಟ್ಟ ಪೊದೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಮಿಸುತ್ತವೆ. ಹೊರಮೈ ಬಣ್ಣ - ಬೂದು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಮಿಶ್ರ ಕಂದುಕಿತ್ತಲೆ ತನಕ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ.
  9. ಕೊರಳಪಟ್ಟಿಯ ಚಿಟ್ಟುಗೂಬೆ, Collared (Indian) Scops Owl Otus bakkamoena. [24 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ. ನಿಚ್ಚಳ ನಿಶಾಚರಿ. ಸುಂದರ ಗೂಬೆ, ಎದ್ದು ಕಾಣುವ ಕಿವಿಯಂತಿರುವ ಗರಿಗಳ ಸಣ್ಣ ಕುಚ್ಚು. ಹೆಚ್ಚು ಮರಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆಯುಳ್ಳ ತೋಟ – ತೋಪು - ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲಸಿರುತ್ತದೆ. ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಿಂತ ಧ್ವನಿಯಿಂದಲೇ ಪರಿಚಿತ. ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿಯನ್ನು ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ, ರಾತ್ರಿಯ ಶುರುವಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೆಲ್ಲನೆಯ ದನಿಯಲ್ಲಿ, ನಿಂತ ನೀರ ಮೇಲೆ ಎತ್ತರದಿಂದ ನೀರ ಹನಿ ಬಿದ್ದಂತೆ ಹೊರಡಿಸುವ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮೆಲು ಸಪ್ಪಳ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಜತೆಗಾರ ಹಕ್ಕಿ ಮಾರ್ದನಿಸುತ್ತದೆ, ಸಂಭಾಷಣೆ ಗಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.
  10. ಸಣ್ಣ ಕೊಂಬಿನ ಗೂಬೆ, Short-eared Owl Asio flammeus. [39 ಸೆಂ.ಮೀ.] ವಲಸೆ. ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಹುಡುಕಾಟ, ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ ಗೂಬೆ. ಅನಿಯಮಿತ ಮತ್ತು ವಿರಳ. ಚದುರಿದಂತೆ 5-6 ಹಕ್ಕಿಗಳು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಕಾಣ ಸಿಗುತ್ತವೆ. ಬಯಲು, ಕುರುಚಲು ಕಾಡು, ಅರೆ ಮರುಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಹುಲ್ಲುಗಾವಲಿನ ನೆಲೆ. ಹಿಂಭಾಗ ಮತ್ತು ಎದೆಯ ಮೇಲೆ ಗಾಢ ಪಟ್ಟೆಗಳು, ಸಣ್ಣ ಕಿವಿಗುಚ್ಛ, ಕಪ್ಪಾದ ಚಿಕ್ಕ ಕೊಕ್ಕು. ಬಾವಲಿ, ಪತಂಗಗಳಂತೆ ಹೆಚ್ಚು ರೆಕ್ಕೆ ಬಡಿತದ ಹಾರಾಟ. ಸೆಳೆವ ಗಳ ರೀತಿ (ಹ್ಯಾರಿಯರ್) ಜವುಗು-ಹೊಲಗದ್ದೆ-ಹುಲ್ಲುಗಾವಲಿನ ಮೇಲೆ ಹಾರಾಡಿ ಆಹಾರನ್ವೇಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಬೇರೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಇಲ್ಲವೇ ಪೊದೆಗಳ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಠಿಕಾಣಿ,
  11. ಚುಕ್ಕೆ ಕಾಡು ಗೂಬೆ Mottled Wood Owl Strix ocellata. [54 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ. ಕಪ್ಪು ಕಣ್ಣು. ಕೊಂಬಿಲ್ಲದ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಗೂಬೆ. ಕೆಳಮೈ, ತಲೆ, ಮುಖದಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಡ್ಡ ಕಪ್ಪು ಗೆರೆಗಳು. ಮೋಟು ಬಾಲ. ಅಳಿಲು, ದಂಶಕಗಳಂತಹ ಚಿಕ್ಕ ಗಾತ್ರದ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತದೆ. ಮುಸ್ಸಂಜೆ, ಮುಂಜಾನೆ ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಬೇಟೆ. ಕೃಷಿಭೂಮಿಯ ನಡುವಿನ ವಿಶಾಲವಾದ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿ ಇರುವ ದಟ್ಟ ಹಸುರಿನ ಹಳೆಯ ಮರಗಳು, ವಿರಳ ಕಾಡು, ತೋಪು, ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸ.
  12. ಕಂದು ಕಾಡು ಗೂಬೆ Brown Wood Owl Strix leptogrammica. [50 ಸೆಂ.ಮೀ. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಹಕ್ಕಿಯ ಗಾತ್ರ ಕಡಿಮೆ] ಸ್ಥಳೀಕ. ಗರಿಗಳ ಕೊಂಬಿಲ್ಲದ ಮಧ್ಯಮಗಾತ್ರದ ಗೂಬೆ. ಹಿಂಭಾಗ ಕೆಂಗಂದು, ಗೆರೆಗಳಿಲ್ಲದ ಕೆಂಗಂದು ಮುಖ. ಬಿಳಿ ಹುಬ್ಬು. ವಿರಳವಾಗಿ ಸದಾಹಸುರು ಮತ್ತು ತೇವ ಉದುರೆಲೆ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸ. ಅತಿ ಗಾಬರಿಗೊಳ್ಳುವ ಹಕ್ಕಿ. ಸಣ್ಣ ಪ್ರಾಣಿ, ಪಕ್ಷಿ, ಸರೀಸೃಪಗಳೇ ಆಹಾರ. ಸಣ್ಣ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಈ ಗೂಬೆಯನ್ನು ಓಡಿಸಲು ಶತ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
  13. ಕೊಂಬಿನ ಗೂಬೆ, Indian Eagle Owl Bubo bengalensis. [54 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ. ದೊಡ್ಡ ಗೂಬೆ. ಎದ್ದು ಕಾಣುವ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಚಾಚಿರುವ ಕೊಂಬಿನಂತಿರುವ ಗರಿಗಳ ದೊಡ್ಡ ಕುಚ್ಚು. ಗರಿಗಳಾವೃತ್ತ ಕಾಲು. ಗಾತ್ರ –ಆಕಾರದಿಂದಾಗಿ, ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ರಾತ್ರಿ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ್ದಾದರೆ ಹೆದರಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಶತ:ಸಿದ್ಧ. ದಟ್ಟಕಾಡಿನಿಂದ ದೂರ. ನೀರವ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಕೂಗೂ ಸಾಕು ನಮ್ಮನ್ನು ಹೆದರಿಸಲು. ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಕಂಡಾಗ ದಿಟ್ಟಿಸಿ ನೋಡುವುದುಂಟು. ಮೊಟ್ಟೆ ಮರಿಗಳಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಸದ್ದಿಗೆ, ತಕ್ಷಣ ಹಾರಿ ದೂರ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಹಸುರಿನಿಂದ ಮರೆಯಾದ ಚಾಚುಬಂಡೆ, ಕೋಡುಗಲ್ಲುಗಳು ನೆಲಸಲು ಪ್ರಿಯ. ಇಲ್ಲಿಂದ ಹಾರಾಟಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲ ಜೊತೆಗೆ ಇಂತಹ ನೆಲೆ ಸುರಕ್ಷಿತ. ಎತ್ತರದ ಜಾಗದಿಂದ ಕಾಲನ್ನು ನೆಲಕ್ಕೆ ಒತ್ತಿ, ಮುಂದಿನ ದೇಹವನ್ನು ಬಗ್ಗಿಸಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಲೀನವಾಗಲು ಸಹಾಯಕ. ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುವುದನ್ನು ಅಪರೂಪಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಕಾಣಬಹುದು.
  14. ಗಿಡುಗ ಗೂಬೆ, Spot-bellied Eagle Owl Bubo nipalensis. [63 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ. ಅರಣ್ಯವಾಸಿ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಗೂಬೆ. ಗರಿಗಳಾವೃತ್ತ ಕಾಲು. ಹೊರಚಾಚಿರುವ ಕೊಂಬಿನಂತಿರುವ ಗರಿಗಳ ದೊಡ್ಡ ಕುಚ್ಚು. ಬಿಳಿ ಮುಖ, ಕಪ್ಪು ಕಣ್ಣು, ಪಟ್ಟೆ ಗುರುತಿನ ಅಗಲ ಕಿವಿಗುಚ್ಚ. ಸದಾ ಹಸುರು ಮತ್ತು ತೇವ ಉದುರೆಲೆ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ವಾಸ. ಹೆಚ್ಚು ದೂರ ಕೇಳಿಸುವಂತಹ ಕಂಪನವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವ ಕೂಗು. ಮಲೆನಾಡಿನ ದೊಡ್ಡ ಅಳಿಲು, ಕಾಡುಕೋಳಿ- ನವಿಲಿನಂತಹ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಮತ್ತು ಸರೀಸೃಪಗಳನ್ನು ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಾಜಾಣ ಮತ್ತು ಮಲೆಮಂಗಟ್ಟೆ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಈ ಗೂಬೆಯನ್ನು ಓಡಿಸಲು ಶತ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ನಿರ್ಜನ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಸಂಜೆಗೆ ಮೊದಲೇ ಬೇಟೆಯಾಡುವ ದಾಖಲೆ ಇದೆ.
  15. ಮೀನು ಗೂಬೆ, Brown Fish Owl Ketupa zeylonensis. [61 ಸೆಂ.ಮೀ.] ಸ್ಥಳೀಕ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕಾಣ ಬರುವ ಎರಡನೇ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಗೂಬೆ; ಗಿಡುಗ ಗೂಬೆಯ ನಂತರದ ಸ್ಥಾನ. ಮೈಮೇಲೆ ಸಪೂರ ಕಪ್ಪುಗೆರೆಗಳು. ಮಂಕು ಬಣ್ಣದ ಕೊಕ್ಕು. ಮಬ್ಬು ಬೆಳಕಿನಲ್ಲೂ ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತದೆ. ಹೊಳೆ, ಕೆರೆ, ಸರೋವರಗಳ ದಡದ ಮರಗಳ ಅಥವಾ ದಟ್ಟ ಪೊದೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸ. ಕಾಲ ಮೇಲೆ ಗರಿಗಳು ಇರುವುದಿಲ್ಲ, ಇದರಿಂದ ಮೀನು ಹಿಡಿಯುವ ಅನುಕೂಲ. ನೀರ ಮೇಲ್ಮೈಗೆ ಬರುವ ಮೀನುಗಳನ್ನಷ್ಟೇ ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತವೆ. ಮೀನನ್ನಲ್ಲದೆ ಕಪ್ಪೆ, ಏಡಿ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದಂಶಕಗಳು, ಸರೀಸೃಪಗಳು ಮತ್ತು ಹಕ್ಕಿಗಳನ್ನು ಸಹ ತಿನ್ನುತ್ತವೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸತ್ತದ್ದನ್ನು ಸಹ.

• ಆಪತ್ತಿಗೆ ನಾನಾ ಕಾರಣಗಳು:

1. ಭತ್ತ ಕಾಳು ಕಟ್ಟುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗದ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿ, ಮರದ ಕೊರಡನ್ನು ನೆಡುತ್ತಿದ್ದ ಪದ್ಧತಿ ಕೇರಳದಲ್ಲಿತ್ತು. ಗೂಬೆ ಐಶ್ವರ್ಯ ದೇವತೆ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ವಾಹನ. ನೆಟ್ಟ ಮರದ ಕೊರಡ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ಬೇಟೆಗಾರ ಪಕ್ಷಿಗಳಾದ ಗಿಡುಗ, ಗೂಬೆಗಳು ಇಲಿ-ಸುಂಡಿಲಿಗಳನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಫಸಲು ಕೈ ಸೇರುತ್ತಿತ್ತು, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯ - ಐಶ್ವರ್ಯ ಬಂದಂತಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಇಂದು, ಆಹಾರ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ವಿಫುಲವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತಿರುವ ಕೃತಕ ಗೊಬ್ಬರ, ಕಳೆ ನಾಶಕ, ಕೀಟನಾಶಕ, ಇಲಿ ನಾಶಕಗಳು ಬೆಳೆದ ದವಸಧಾನ್ಯದ ಮೂಲಕ ಇಲಿ ನಂತರ ಬೇಟೆಗಾರ ಗೂಬೆಯ ದೇಹವನ್ನು ಸೇರುತ್ತಿದೆ. ಬದುಕಿರುವ ಗೂಬೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಷದ ಪ್ರಮಾಣ ಅಧಿಕಗೊಂಡು ಅವುಗಳ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆ ಕುಂಟಿತಗೊಂಡಿದೆ, ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪುತ್ತಿವೆ.
2. ಕೋಯ್ಲಿಗೆ ಬಂದ ಭತ್ತದ ಗದ್ದೆ, ಹಣ್ಣಿನ ತೋಟದ ಫಸಲನ್ನು ಹಕ್ಕಿ, ಬಾವಲಿಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು ಬಲೆಯನ್ನು ಗದ್ದೆಯ ಸುತ್ತ, ತೋಟವನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆಯುವಂತೆ ಹರಡುತ್ತಾರೆ. ಇಂತಹ ಬಲೆಗೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು, ಉಪವಾಸದಿಂದ ಇಲ್ಲವೇ ಅಂಗಾಂಗ ಊನ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬೇರೆಲ್ಲಾ ಹಕ್ಕಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಗೂಬೆಗಳು ಸಹ ಸಾವನ್ನಪ್ಪುತ್ತಿವೆ.
3. ನಿಶಾಚರ ಹಕ್ಕಿಯಾದ್ದರಿಂದ ರಾತ್ರಿಯ ಹಾರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಾಹನದಿಂದ ಅಪಘಾತವಾಗಿ ಹಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ಕಾಡು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪುವ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಅಧಿಕಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.
4. ದೇಶದ ಒಂದೆಡೆ ಐಶ್ವರ್ಯ ದೇವತೆಯ ವಾಹನವೆಂದು ಪೂಜಾರ್ಹವಾಯಿತು ಗೂಬೆ; ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಅದರ ಅಂಗಗಳು - ಕಣ್ಣು, ಕಿವಿ, ಉಗುರು, ಹೃದಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವೈದ್ಯ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಜನಪದರ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಔಷಧವಾಯಿತು, ಔಷಧೀಯ ಪದ್ಧತಿ ಇನ್ನೂ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ. ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳಿಂದಾಗಿ, ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯ ಸಿದ್ಧಿಸುವುದೆಂದು ಗೂಬೆಗಳನ್ನು ಪೂಜೆ ಮಾಡುವ, ಬಲಿ ಕೊಡುವ, ಅಥವಾ ಗೂಬೆಗಳ ಕಣ್ಣು, ಕಿವಿ, ಉಗುರು, ಹೃದಯ, ಮೂಳೆ, ತಲೆ ಬುರುಡೆ, ಮೂತ್ರಪಿಂಡ, ರಕ್ತ- ಮುಂತಾದ ಅಂಗಾಂಗಳನ್ನು ಮಾಟ ಮಂತ್ರ ಮಾಡಲು ಹಾಗೂ ತಾಂತ್ರಿಕ ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವುದು, ನಾಗರೀಕತೆಯ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆ. ಇದು ದೀಪಾವಳಿ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು. ಬೆಳಗಾವಿ, ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಗುಪ್ತಚರ ಪೋಲೀಸ್ 2018ರಲ್ಲಿ ಗೂಬೆಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದು ಮಾರುತ್ತಿದ್ದವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದಾಗ ತಿಳಿದು ಬಂದದ್ದು - ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳ ಮೂಲಕ 3 ಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಹಣಕೊಟ್ಟು ಖರೀದಿಸಲು ಅಕ್ಷರಸ್ಥ ಅನಕ್ಷರಸ್ಥರು, ವಿವೇಚನೆ ಇಲ್ಲದ ಸಿರಿವಂತರು ಮತ್ತು ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ತಯಾರಿದ್ದಾರೆಂದು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವನ್ಯಜೀವಿ (ರಕ್ಷಣೆ), 1972 (ತಿದ್ದುಪಡಿ 1991) ಕಾಯ್ದೆ ಅಡಿ ಗೂಬೆಗಳನ್ನು ಹಿಡಿಯುವಂತಿಲ್ಲ, ಮಾರುವಂತಿಲ್ಲ, ಸಾಗಿಸುವಂತಿಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳುವಂತಿಲ್ಲ (ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ). ಆದಾಗ್ಯೂ ಅಕ್ರಮ ವ್ಯಾಪಾರ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಅಡೆ ತಡೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ನಡೆದೇ ಇದೆ. ಗುಜರಾತ್, ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ದೆಹಲಿ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಲ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟದ ದಂಧೆ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇರುವ 36 ಪ್ರಭೇದದ ಗೂಬೆಗಳಲ್ಲಿ 13ನ್ನು ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡುವ ದಂಧೆಯನ್ನು ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟ ಇಲಾಖೆಯ ಗಮನಕ್ಕೆ ತರಲಾಗಿದೆ. [Ahmed, A. (2010)].
5. ಜನಪ್ರಿಯ ‘ಹ್ಯಾರಿ ಪಾಟರ್’ ಸರಣಿ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲಿ ಗೂಬೆಯ ಒಂದು ಪಾತ್ರವಿದೆ. ಅದು ನಾಯಕ ಬಾಲಕನ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನ ಜೊತೆಗಾತಿ ಹಕ್ಕಿ. ಯಾವಾಗಲೂ ಪಂಜರದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಮಕ್ಕಳ ಹುಟ್ಟು ಹಬ್ಬ ಆಚರಿಸಲು ವಿಷಯಾಧಾರಿತ ಔತಣ (ಥೀಮ್ ಪಾರ್ಟಿ) ವನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸುವುದು ಹೊಸ ಬೆಳವಣಿಗೆ. ಹ್ಯಾರಿ ಪಾಟರ್ ಸಿನಿಮಾದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಬಿಳಿ ಗೂಬೆಯ ಥೀಮ್ ಪಾರ್ಟಿಗಾಗಿ ಬಿಳಿ ಗೂಬೆಯನ್ನು ತರಲು, ಹಕ್ಕಿಗಳ ಅಕ್ರಮ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಅಭ್ಯಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಪಕ್ಷಿತಜ್ಞನನ್ನೇ ಕೇಳಿದ ಘಟನೆಯನ್ನು ಲೇಖಕರು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಾರೆ [Ahmed, A. (2010)].
6. ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಅನೈತಿಕವಾಗಿ ಹಕ್ಕಿ ವೀಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಾರರು ಅವುಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಟ್ಟು ಮರಿಗಳನ್ನು ಬೇರೆ ಬೇಟೆಗಾರ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಹೊಟ್ಟೆ ಸೇರಲು ಅಥವಾ ನಿರಂತರ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯಿಂದಾಗಿ ಮರಿಗಳಿಗೆ ವಯಸ್ಕ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಆಹಾರ ನೀಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಂತಾಗಿ ದುರ್ಬಲಗೊಂಡು ಸಾವನ್ನಪ್ಪುತ್ತವೆ, ಇಲ್ಲವಾದರೆ ಮರಿ ಬೆಳೆಯಲು ಅಧಿಕ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತಾಗುತ್ತದೆ.
7. ಮಾನವನ ಮುಗಿಯದ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ನಿಸ್ಸಾರಗೊಳಿಸುತ್ತಿದೆ. ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಜನಸಂಖ್ಯೆ, ತೀವ್ರ ವಿಸ್ತರಣೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಪಟ್ಟಣ-ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಏರುತ್ತಿರುವ ಜೀವನ ಮಟ್ಟದಿಂದಾಗಿ ಅಧಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲದ ಬೇಡಿಕೆ ಅರಣ್ಯ, ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು, ವ್ಯವಸಾಯ ಯೋಗ್ಯ ಭೂಮಿ, ನೀರಿನ ನೆಲೆಯಂತಹ ಆವಾಸಗಳನ್ನು ನಿಸ್ಸಾರಗೊಳಿಸಿವೆ ಇಲ್ಲ ನಿರ್ನಾಮಗೊಳಿಸಿವೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಮೊಲ, ಇಲಿ, ಹಾವು ಮುಂತಾದ ಜೀವಿಗಳು ಬರಿದಾಗಿ ಇಲ್ಲವೇ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತ ಬೇಟೆಗಾರ ಗೂಬೆ, ಗಿಡುಗ ಮತ್ತಿತರ ಜೀವಿಗಳು ನೆಲೆಯಿಲ್ಲದೆ ಅಥವಾ ಆಹಾರವಿಲ್ಲದೆ ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ.
8. ಗಾಳಿ ಪಟ ಹಾರಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಹರಿತವಾದ ಮಾಂಜಾ ದಾರ ತುಂಡಾಗಿ ಮರ ಗಿಡ ಕಟ್ಟಡಗಳಿಗೆ ತಗುಲಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಗೂಬೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ವಿವಿಧ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಕಾಲು ರೆಕ್ಕೆಗಳಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಹಾರಾಡಲಾಗದೆ, ಇಲ್ಲವೇ ರೆಕ್ಕೆಯನ್ನು ಹರಿವ ಘಟನೆಗಳು ಮರುಕಳಿಸುತ್ತಿವೆ.
9. ಮರಿ ಮಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವಶ್ಯವಾದ ಪೊಟರೆ ಇರುವ ಮರ, ಹಳೆಯ ಕಟ್ಟಡಗಳು; ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿರುವ ಕಾಡುಗಳು ಇವುಗಳ ಸಂತತಿಯನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿಸಿದೆ.

• ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಸಾಧ್ಯತೆ: ಎಲ್ಲಾ ಅನಿಷ್ಟಕ್ಕೂ, ಆಪತ್ತಿಗೂ ಮನುಜನೇ ಕಾರಣವೆಂದು ಯಾವುದೇ ಅನುಮಾನವಿಲ್ಲದೆ ಹೇಳಬಹುದಲ್ಲವೇ? ನಿಸರ್ಗದಲ್ಲಿ ಮಾನವನ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದರೆ ಯಾ ನಿಲ್ಲಿಸಿದರೆ ಬೇರೆಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳ, ಗೂಬೆಗಳ ಸಂತತಿ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಊರ್ಜಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅಪಾಯಕ್ಕೊಳಗಾಗಬಹುದಾದ ಮತ್ತು ವಿನಾಶದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಜೀವಿಗಳ ವಿಂಗಡನೆಯನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಿಸರ್ಗ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಒಕ್ಕೂಟದ (IUCN) ಕೆಂಪು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಇದರ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದೆಲ್ಲೆಡೆ ಸಿಗುವ ಎಲ್ಲಾ ಗೂಬೆಗಳ ಉಳಿವಿಗೆ ಕಳವಳಗೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ (Least Concern). ಆದಾಗ್ಯೂ ಈಗಿರುವಷ್ಟು ಗೂಬೆಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಆಹಾರಭದ್ರತೆಗಾಗಿಯಾದರೂ, ಸಂರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ನಮಗಿದೆ.

ಆಧಾರ/ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ತಿಳುವಳಿಕೆಗೆ ನೋಡಿ:

• Ahmed, A. (2010). Imperilled Custodians of Night: A study of illegal trade. A study on illegal trade and trapping of owls in India. TRAFFIC India / WWF India. ISBN 978-1-85850-243-4.
• Ali, S. & Ripley, S.D. 1987. Compact Handbook of the Birds of India and Pakistan together with those of Bangladesh, Nepal, Bhutan and Sri Lanka. 2nd ed. Delhi: Oxford University Press
• Grimmett, R., Inskipp, C. & Inskipp, T. 1998. Birds of the Indian Subcontinent. 1st ed. London: Christopher Helm, A & C Black
• https://www.owlpages.com/owls/
• Rasmussen, P.C. & Anderton, J.C. 2012. Birds of South Asia. The Ripley guide. Vols. 1 and 2. Second Edition. National Museum of Natural History – Smithsonian Institution, Michigan State University and Lynx Editions, Washington, D.C., Michigan and Barcelona.